Funerair Erfgoed >> Markante Nederlanders

Bij het graf van cabaretier Wim Sonneveld (1917-1974)

Op 11 maart 1974 werd Wim Sonneveld begraven, dit jaar dus vijftig jaar geleden. Eertijds was Sonneveld een van onze grootste cabaretiers. Samen met Wim Kan (1911-1983) en Toon Hermans (1916-2000) behoorde hij tot de ‘grote drie’ van het Nederlandse cabaret.

Willem (Wim) Sonneveld werd op 18 juni 1917 in Utrecht geboren. Zijn vader was de kruidenier Gerrit Sonneveld (1882-1957) en zijn moeder Geertruida van den Berg (1883-1922). Hij was de vierde in een gezin van zes kinderen. Moeder Geertruida overleed al op 39-jarige leeftijd, de kleine Wim was nog maar vijf jaar oud. De opvoeding van de jongere kinderen in het gezin Sonneveld kwam vervolgens te rusten op de schouders van Sonnevelds oudste zus en verschillende huishoudsters.
Na zijn schoolperiode ging hij vanaf 1932 zingen in verschillende zanggroepen en vormde duo’s waarmee hij optrad op ‘bruiloften en partijen’. In die jaren ontmoette hij ook tekstdichter en schrijver Huub Janssen (1910-1984), met wie hij samen zou gaan optreden en ook samen ging wonen in Amsterdam. Later zou ook schrijver en schilder Friso Wiegersma (1925-2006) zich bij hen voegen.
Vanaf 1943 had Wim Sonneveld zijn eigen gezelschap, het Cabaret Wim Sonneveld. Hier maakten tal van andere grootheden als Conny Stuart, Hetty Blok, Albert Mol en Joop Doderer kortere of langere tijd deel van uit. Het gezelschap heeft bestaan tot 1959. Hierna zouden jaren volgen waarin hij optrad in musicals en – al dan niet solo – als cabaretier.
Sonneveld werd legendarisch met typetjes als Frater Venantius en Nikkelen Nelis en met liederen als ‘Zij kon het lonken niet laten’ en ‘Tearoom Tango’.

Levenseinde en begrafenis
Op 20 februari 1974 werd Sonneveld in de auto op de snelweg van Amsterdam naar Rotterdam getroffen door een hartaanval. Hij had juist twee lifters meegenomen en vroeg een van hen het stuur over te nemen. Dat gebeurde, de auto werd gekeerd via de middenberm (dat kon toen nog) en reed in volle vaart terug, naar het VU-Ziekenhuis in Amsterdam. Hier knapte hij aanvankelijk op, maar op vrijdag 8 maart werd een tweede hartaanval hem fataal. Op maandag 11 maart werd hij begraven op de RK Begraafplaats ‘Buitenveldert’, op een steenworp afstand van het VU-Ziekenhuis. Sonneveld had namelijk bepaald dat hij zo dicht mogelijk bij de plek waar hij overleed, begraven wilde worden.
Voorafgaande aan de begrafenis werd in de kapel van het VU-ziekenhuis een dienst gehouden waarin een pastoor en een dominee voorgingen. Hierna ging het naar de begraafplaats, slechts driehonderd meter over de Amstelveenseweg, waar de begraafplaats toen nog zijn ingang had. Langs de route verdrongen zich duizenden mensen. Dat laatste was ook het geval op de begraafplaats, mensen klommen op van alles en nog wat en sprongen over de slootjes rond de begraafplaats om er maar bij te kunnen zijn of iets van te kunnen zien. Een politiemacht probeerde een en ander in goede banen te leiden. Nog anderhalf uur na de feitelijke begrafenis defileerden er mensen langs het graf. De leiding van de begraafplaats had dit allemaal niet voorzien, een volgende begrafenis moest uitgesteld worden.
Als je nu bij het graf van Sonneveld komt is er van die drukte natuurlijk niets meer te merken, maar Sonneveld is duidelijk ook nog niet vergeten. Er worden nog heel geregeld ‘herinneringen’ bij het graf achtergelaten.

Graf
De stèle op het graf is van Italiaans travertin, de letters zijn er machinaal ingegraveerd. In 1984 werd ook Huub Janssen in dit graf bijgezet.

Belangrijkste bronnen:
-https://theaterencyclopedie.nl/wiki/Wim_Sonneveld en
-krantenberichten over de begrafenis via www.delpher.nl, de online ‘krantenbank’ van de Koninklijke Bibliotheek.

Bert Lever, 6 maart 2024

Wim Sonneveld

Grand Gala du Disque populier in Kurhaus te Scheveningen Wim Sonneveld als de zingende frater Venantius *13 oktober 1963 foto: collectie Anefo - Nationaal Archief

Graf van Wim Sonneveld

Amsterdam Buitenveldert. Foto: Bert Lever 2017

Drukte rond het graf van Sonneveld

foto: collectie Anefo - Nationaal Archief