Gouden Terebinth

Home >> Gouden Terebinth

Sinds 2016 reikt Terebinth elke twee jaar De Gouden Terebinth uit: een prijs voor uitzonderlijke inspanningen voor behoud en beheer van funerair erfgoed. Het kan daarbij gaan om het behoud van een bijzondere begraafplaats, de restauratie van een specifiek grafmonument, de reconstructie van de historische landschappelijke aanleg van een begraafplaats, maar ook: een bijzondere publicatie, podcasts en zo meer. Alles wat de aandacht vestigt op de waarde van funerair erfgoed. Zowel instellingen, organisaties als personen komen in aanmerking.

De prijs is zaterdag uitgereikt aan de Stichting tot instandhouding van de Begraafplaats Groenesteeg in Leiden. De drie genomineerden, die zaterdag ‘hun’ begraafplaats aan de jury en ruim tachtig aanwezigen presenteerden, hebben veel gemeenschappelijk in hun uitgangspunten en aanpak. De Leidse begraafplaats neemt de wisseltrofee mee naar huis, met een bedrag van duizend euro, te besteden aan een funerair doel. Een welverdiende tweede en derde plaats was er respectievelijk voor de Joodse Begraafplaats in Veenendaal en de Stichting Begraafplaatsen Oosterwolde & Fochteloo. Naast de oorkonde kregen zij elk een cheque van 250 euro.

De jury, bestaand uit Sonja van der Meer (directeur van Het Drentse Landschap), Ronald Stenvert (bouw- en architectuurhistoricus) en Aad van Uffelen (bloemenarrangeur en floraal vormgever), heeft oog voor de verschillen tussen de drie, maar prijst bij alle de inzet van de vrijwilligers, de variatie in activiteiten voor een breed publiek, plus het vermogen om samen te werken met andere organisaties, zoals de gemeente, sponsors en scholen. Deze keer kwam ook expliciet de aandacht voor de natuurwaarden op de begraafplaatsen aan bod. Dit zijn samen de voorwaarden voor een goed behoud en duurzaam beheer van funerair erfgoed. De volledige tekst van het juryrapport vind u hier.

Voorzitter Lodewijk Kallenberg (Leiden), voorzitter Jan Koops (Oosterwolde) en Jaap Krocké, de drijvende kracht achter de Joodse Begraafplaats in Veenendaal, ontvingen hun oorkonde in de aula van de Algemene Begraafplaats in Gorinchem.

De deadline voor de kandidaatstelling voor de Gouden Terebinth 2024 is verstreken. Er zijn vijftien kandidaten aangemeld. De voorbereidende commissie (die bestaat uit Anita van Breugel, Wouter de Jonge en Chris Potze) heeft drie genomineerden geselecteerd.

in willekeurige volgorde zijn dit:

• Stichting Begraafplaatsen Oosterwolde en Fochteloo;
• Stichting tot instandhouding Begraafplaats Groenesteeg;
• Vrienden van Beth Chaim, de Joodse begraafplaats in Veenendaal.

Op zaterdag 24 februari 2024 vanaf 13.00 uur krijgen de drie genomineerden de gelegenheid hun project te presenteren op een feestelijke bijeenkomst die tot 16.30 uur zal duren. Een deskundige jury, die bestaat uit Sonja van der Meer (directeur Het Drentse Landschap), Ronald Stenvert (bouw- en architectuurhistoricus) en Aad van Uffelen (bloemenarrangeur en floraal vormgever), bepaalt wie de winnaar van de Gouden Terebinth 2024 wordt. Deze ontvangt dan de wisselbeker (nu nog in handen van de winnaar van 2022: de stichting Vrienden begraafplaats Keern te Hoorn) en de geldprijs (van 1.000 euro, te besteden aan een funerair doel) uitgereikt. De locatie is: Uitvaartcentrum De Grote Haar, Haarweg 1a, 4205 NC Gorinchem.

Ook bij dit jubileum is de variatie aan kandidaten groot. Hun activiteiten tonen een breed palet van wat vrijwilligers én professionals allemaal doen voor beheer en behoud van het funeraire erfgoed.
Alle kandidaten zijn gedreven erfgoedbewaarders en dat is te zien aan het resultaat van hun werk. De woorden ‘redding’ en ‘metamorfose’ komen we vaak tegen in de aanmeldingen: een vervallen begraafplaats of kerkhof kreeg meermalen nieuw leven ingeblazen.

Diverse kandidaten houden zich bezig met de herinnering aan de Tweede Oorlog. Ook realiseren ze zich meer dan ooit dat hergebruik, duurzaamheid en biodiversiteit voor hun begraafplaats of kerkhof van levensbelang kunnen zijn.
Iedereen beseft dat het noodzakelijk is het publiek uit te leggen wat het belang is van het behoud van dit erfgoed. Daarvoor moet je activiteiten organiseren – liefst voor jong en oud.

2016 Stichting Oude Groninger Kerken
2018 Stichting Ter Navolging Tiel
2020 Stichting Sovjet Ereveld in Leusden
2022 Stichting Vrienden van de begraafplaats Keern in Hoorn → Lees het verslag.

Terebinth wil met het uitreiken van De Gouden Terebinth (wisseltrofee met geldbedrag van duizend euro) personen en instellingen stimuleren zich in te spannen voor het behoud van de traditionele begraafplaats en ons funerair erfgoed in bredere zin. Graven en andere gedenktekens vertellen immers over ons verleden en over onze identiteit. Ze horen net zo bij onze geschiedenis als molens, kerken en kastelen. Aandacht voor oude grafmonumenten brengt die geschiedenis weer tot leven.

De prijs bedraagt duizend euro (te besteden aan een funerair doel), een schildje en een wisseltrofee; de tweede en derde genomineerde ontvangen ieder 250 euro. De deadline voor de kandidaatstelling was 22 oktober 2023.

Omdat de prijs tien jaar bestaat, hebben we vanwege dit feestelijk jubileum de periode wat ruimer gesteld: namelijk ook als de inspanningen niet per se in de afgelopen twee jaar zijn geleverd, mogen die meetellen.

1.  Stichting tot instandhouding Begraafplaats Groenesteeg, Leiden
2. Uitvaartstichting Hilversum: begraafplaats en aula Bosdrift
3. Stichting Begraafplaatsen Oosterwolde en Fochteloo
4. Stichting Historische Begraafplaatsen Wierden-Enter
5. Gemeente Utrecht: aula begraafplaats Kovelswade, Utrecht
6. Werkgroep Begraafplaats Roeterdsweg, Diepenveen
7. Werkgroep Joodse Begraafplaats, Veenendaal
8. Joke Koenen, Zevenaar
9. Stichting Begraafplaatsen Katwijk aan Zee: monument op de Oude Begraafplaats
10. Stichting Oud Kerkhof Horst
11. Stichting Behoud en herstel Oude Begraafplaats Purmerend
12. Grote Kerkcommissie, Dokkum: expositie Sprekende Stenen
13. Wim Desserjer, Nijmegen
14. Vrijwilligers Begraafplaats Middelstum
15. Werkgroep Stenen Archief Amsterdam en Weesp