Funerair erfgoed >> Markante Nederlanders
Bij het graf van de schilderes Suze Robertson (1855–1922)
Op Oud Eik en Duinen in Den Haag ligt begraven Suze Robertson. Ik was haar op het spoor gekomen door een artikel in ‘Trouw’ van 28 december onder de titel ‘Deze talenten vielen op in 2022’. Behalve een aantal in het volle leven staande mensen, stond er één persoon bij die al 100 jaar dood was, namelijk de schilderes Suze Robertson. Dat intrigeerde natuurlijk meteen; wie was zij en waarom viel zij op? En waar werd ze begraven en is haar graf er nog? Die laatste vragen had ik al snel beantwoord, op Oud Eik en Duinen dus.
Suze Robertson was in Nederland een van de eerste vrouwelijke beroepsschilders en zij was in haar tijd zeer bekend. Ze behoorde tot de vernieuwingsbeweging van haar tijd waar bijvoorbeeld ook schilders als Breitner en Van Gogh deel van uitmaakten. Werk van haar is in verschillende museumcollecties opgenomen. Inmiddels is ze evenwel bij het grote publiek in de vergetelheid geraakt. Waarom? Misschien wel vooral omdat ze een vrouw was. Honderd jaar na haar dood was er tot 6 maart 2023 een overzichtstentoonstelling van haar werk te zien in Museum Panorama Mesdag . Misschien dat deze tentoonstelling helpt om deze markante schilderes toch weer de plek te geven die haar toekomt.
Dat ze in de kunstwereld eertijds in hoog aanzien stond, bleek wel bij haar begrafenis op Oud Eik en Duinen op 21 oktober 1922. In de krant was te lezen: “Er was enorm veel belangstelling aan de groeve.” De hele kunstwereld was voor deze begrafenis uitgelopen. Het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen en de gemeente Den Haag waren vertegenwoordigd, net als een groot aantal kunstinstellingen. En bij het graf werd gesproken door vertegenwoordigers van organisaties als Pulchi Studio in Den Haag, Arti et Amicitiae in Amsterdam, de ’s Gravenhaagsche Academie van Beeldende Kunsten, de Hollandsche Teeken-Maatschappij en de Stichting Lucas. Haar echtgenoot, kunstschilder Richard Bisschop, dankte namens de familie.
Op Oud Eik en Duinen is, zoals gezegd, haar graf nog steeds te bezoeken. Het monument erop is ontworpen door de beeldhouwer Johan Coenraad Altorf (1876-1955). Ga het eens bekijken en denk daar aan deze belangrijke schilderes, die meer hedendaagse bekendheid verdient. En combineer dat dan met een bezoek aan de tentoonstelling. Of omgekeerd natuurlijk.
Hierbij een foto van het graf van Suze Robertson op Oud Eik en Duinen (dank Erasmus Laurentius), een portretfoto van haar en een foto van haar schilderij ‘Pietje – Lezend meisje’, dat het ‘beeldmerk’ van de tentoonstelling werd.
Bert Lever