Terebinth 2024-3

Sterven tot de dood erop volgt
Dit nummer heeft als thema: begraafplaatsen bij psychiatrische instellingen. De redactie heeft een lijst van zestien begraafplaatsen opgesteld die hieronder vallen. Medisch antropoloog Huub Beijers gaat in op het cruciale kenmerk van de oude graven op deze begraafplaatsen: de anonimiteit. Patiënten stierven een sociale dood, een fysieke dood en nog eens een derde dood als de gedenktekens op hun graf zijn verdwenen. Hoe rehabiliteren we hen?

‘Verpl. te Zuidlaren’
De begraafplaats van Dennenoord in Zuid-Laren is heel geschikt voor een wandeling. Museum Erfgoed Lentis vertelt daar over de boeiende geschiedenis van de instelling. Andere musea van dit type vinden we in Ermelo, Heiloo en  Wolfheze. 

Aan de vergetelheid ontrukt
Ook op de begraafplaatsen Vrederust (in Halsteren) en De Grote Beek (in Eindhoven) wordt er gewerkt aan eerherstel van de patiënten die er begraven zijn. Hoe gebeurt dat?

R.K. Begraafplaats in Warnsveld
Weinig mensen weten dat psychiatrisch ziekenhuis Het Grote Graffel in Warnsveld (Zutphen) een katholieke begraafplaats op zijn terrein heeft. Vrijwilligers hebben gezorgd voor een herwaardering van deze plek.

De begraafplaats van Sancta Maria in Noordwijkerhout wordt bijgehouden door omwonenden, 2020. Collectie NoVaTo. Foto Evert Middelbeek

Jaarserie: archeologie
Ook het derde deel van de jaarserie over de relatie tussen archeologie en funerair erfgoed heeft een verband met een psychiatrische instelling. Gemeentelijk archeoloog Ronald van Genabeek geeft een overzicht van acht eeuwen begraven in ’s-Hertogenbosch – hij noemt ook het zwakzinnigengesticht Reinier van Arkel (vanaf 1827).