home >> nieuws >> Terebinth 2024-3 verschenen

17 september 2024

Themanummer
Begraafplaatsen bij psychiatrische instellingen

Sterven tot de dood erop volgt
Dit nummer heeft als thema: begraafplaatsen bij psychiatrische instellingen. De redactie stelde een lijst van zestien begraafplaatsen samen die hieronder vallen. Medisch antropoloog Huub Beijers gaat in op het cruciale kenmerk van de oude graven op de begraafplaatsen bij psychiatrische instellingen: de anonimiteit. Patiënten stierven een sociale dood, een fysieke dood en nog eens een derde dood als de gedenktekens op hun graf zijn verdwenen. Hoe rehabiliteren we de patiënten?

‘Verpl. te Zuidlaren’
De begraafplaats van Dennenoord in Zuid-Laren is heel geschikt voor een funeraire wandeling. Museum Erfgoed Lentis vertelt daar over de boeiende geschiedenis van de instelling. Ander musea van dit type vinden we in Ermelo, Heiloo en Wolfheze.

Aan de vergetelheid ontrukt
Ook op de begraafplaatsen Vrederust (Halsteren) en De Grote Beek (Eindhoven) wordt er gewerkt aan eerherstel van de patiënten die er begraven zijn. Hoe gebeurt dat?

Jaarserie: archeologie
Ook het derde deel van de jaarserie over de relatie tussen archeologie en funerair erfgoed heeft een verband met een psychiatrische instelling. Gemeentelijk archeoloog Ronald van Genabeek geeft een overzicht van acht eeuwen begraven in ’s-Hertogenbosch – hij noemt ook het zwakzinnigengesticht Reinier van Arkel (vanaf 1827).

De begraafplaats van Sancta Maria in Noordwijkerhout wordt bijgehouden door omwonenden, 2020. Collectie NoVaTo. Foto Evert Middelbeek

Zacht mos dekt het verleden toe op begraafplaats Vrederust in Halsteren, de rustplaats van ongeveer 2.000 bewoners van de psychiatrische instelling die daar in 1909 haar deuren opende. Foto Bert Pierik